Egzama Hastalığı Nedir? Egzama Çeşitleri Neler ve Tedavisi Var mı?
Egzama hastalığı özellikle cilt üzerinde çeşitli şekillerde kendini belli eden bir cilt sorunudur. Atopik Dermatit olarak da adlandırılan egzama hastalığı, toplumda sık rastlanan cilt hastalıkları içerisindedir. Nedeni kesin olarak bilinmese de egzama hastalığı çeşitli türlerde ele alınmaktadır.
Egzama Hastalığı Nedir?
Egzama rahatsızlığı cilt yüzeyindeki kuruluk ve kaşıntılı kabarcıklarla karakterizedir. Kuruyan ve pullanan bu kabarcıklar zaman içerisinde çatlayarak mikroorganizma girişine açık hale gelir. Bundan dolayı da egzama rahatsızlığı olan kişilerde enfeksiyon da yoğun olarak görülmektedir. Tahrişe ve enfekteye neden olmamak adına cildin kaşınmaması aynı zamanda iyice nemlendirilmesi gerekir.
Hastalık genellikle erken çocukluk döneminde ortaya çıkar ve her yaş grubunda görülebilir. İlk döküntü genellikle 18 aylık olmadan önce görülür ve şiddeti de yıl içerisinde değişir. Bu hastalık genellikle:
- Yüz
- Saç derisi
- Dirsek
- Bacak
- Diz arkası
- Kalça
- El
Bölgelerinde gözlemlenir. Egzama hastalığı, türüne bağlı olarak stres, tahriş, alerji veya dolaşım sorunlarından kaynaklanabilmektedir. Aynı şekilde bu hastalığa sahip kişilerde astım, nezle gibi çeşitli bağışıklık sistemi rahatsızlıkları da ortaya çıkabilmektedir.
Egzama Hastalığı Neden Olur?
Egzamaya staphylococcus aureus adlı bakterinin neden olduğu bilinmektedir. Bu bakteri vücutta yer alan yararlı bakterilerin yerini alır ve cilt bariyer fonksiyonunu zedeler. Bakteri dışında sabun, deterjan, banyo köpüğü ve şampuan gibi tahriş edici alerjenlerle temas kurmak da egzamaya neden olabilmektedir. Stresin de egzama hastalığı üzerinde belirleyici olduğu bilinmektedir.
Genel tabloda cildin reaksiyon vermesini sağlayan egzama nedenleri şu şekildedir:
EGZAMA NEDEN OLUR? | |
Kuru ve soğuk havalar | Nem |
Alerjen maddeler | Makyaj malzemeleri ve cilt bakım ürünleri |
Deterjan, parfüm ve sabun gibi kimyasal ürünler | Küf ve polenler |
Gıdaya bağlı alerjiler | Çeşitli metaller |
Bağışık sisteminin düşük olması | Genetik faktörler |
Hava kirliliğine maruz kalmak | Kaygı ve stres |
Egzama Çeşitleri Nelerdir?
Egzama hastalığı oluşum nedenine göre ve yağlı ya da kuru ciltte oluşmasına göre çeşitlenmektedir. Birbirinden farklı nedenler sonucu ciltte gözüken bu egzama türleri, yaşa bağlı da değişiklik göstermektedir. Uzman dermatoloji uzmanları tarafından bu türler birbirinden ayırt edilerek, teşhis konulmaktadır. Bilgilendirme açısından egzama türleri şu şekildedir:
1 – Alerjik Egzama Nedir?
Alerjik egzama ciltte kaşıntı, kuruluk ve kızarıklıkla kendini belli etmektedir. Yaşa bağlı olarak ciltte tutulan yerlerde değişiklik gözlemlenir. Bebeklik döneminde yanak ve boyunda görülürken ileri yaşlarda gövdede, dizde ve iç dirsekte görülmektedir. Bulgular da hastalık şiddetine göre değişmektedir.
Alerjik egzama hastalığı tanısı öykü ve muayene bulgularıyla konulmaktadır. Alerjik egzama tanısını koydurmaya yarayan laboratuvar tetkiki olmamasına rağmen hastaların büyük çoğunluğunda ıgE yüksek saptanmaktadır. Yaşamın ilk 2 senesinde ve ağır egzamalı çocuklarda daha yüksek olmak üzere bu tipe sahip hastaların yarısına yakınında besin alerjisi de saptanmaktadır. Bu besinler sıklıkla:
- İnek sütü
- Buğday
- Yumurta
- Yer fıstığı
- Kabuklu deniz ürünü
- Balık şeklindedir.
Ev tozu, evcil hayvanlar ve polenler de bu hastalığa sebebiyet verebilmektedir. En doğru tanı ve kriter uzman doktor kontrolünde konulmaktadır.
2 – Sulu Egzama Nasıldır?
Dishidropik egzama hastalığı olarak da adlandırılan bu tipte el ve ayaklarda sıvı dolu küçük kabarcıklar görülmektedir. Bu türde yanma, kaşıntı ve kabarcıklı döküntü semptomları yer almaktadır. Sıvı dolu kabarcıkların tahriş olması da enfeksiyon riskini arttırmaktadır.
3 – Kuru Egzama Nasıl Anlaşılır?
Atopik egzama hastalığı olarak da adlandırılan kuru egzama, kuru ciltte görülmektedir. Bu tür genellikle çocuklarda yaygın görülmektedir. Bulaşıcı olmayan bu tip, kendiliğinden geçebilir, yeniden alevlenebilir veya kronikleşebilmektedir. Deride çatlak ve kaşıntı da gözlemlenebilir.
Küçük yaşta başlayan ve kendiliğinden iyileşen bu tür sonraları tekrardan ortaya çıkabilmektedir. Kuru egzama aynı zamanda bebeklik döneminde de gözlemlenebilmektedir. Bebeklerdeki kuru egzama hastalığı semptomları da yetişkinlerinkine benzemektedir. Bu belirtiler yüzde, ayakta, bacakta veya kolda görülebilir.
4 – Strese Bağlı Egzama Belirtileri Nelerdir?
Strese bağlı egzamada egzamaya neden olan en önemli faktör, stres ve kaygıdır. Strese bağlı egzama belirtileri de kaşıntı, kızarıklık, cilt kuruluğu, tahriş ve kabarcık şeklinde olabilmektedir. Stres aynı zamanda egzama şiddetini ve alevlenmeyi de tetikleyebilir ölçüdedir.
5 – Yağlı Egzama
Seboreik dermatit ise çoğunlukla kafatası ve yüz bölgesinde etkilidir. Yaygın, kronik ve tekrar edebilen bir tür olan yağlı egzama, yağ üreten sebase bezlerinden kaynaklanmaktadır. Bu tip kendi kendine geçebilse de tekrardan ortaya çıkabilmektedir. Kaşıntılar, döküntüler ve cilt pullanmaları bu türde de görülür.
6 – Kontakt Dermatit
Deterjan, çamaşır suyu veya sabun gibi kimyasal etkenler sonucu kişide görülen alerjik egzamadır. Akut veya kronik olabilen bu türde hastalığın seyri de kimyasala maruziyet sonucu değişmektedir. Bu tipte cilt tahrişleri de görülebilmektedir.
Egzama Nasıl Geçer?
Egzama hastalığı için çoğu zaman iyileştirici tedavi uygulanamamaktadır ancak belirtileri hafifletmek ve kontrol etmek amacıyla tedaviler uygulanmaktadır. Doktorunuzun bilgisi dahilinde bitkisel yağlar kullanılabilmektedir. Hindistancevizi yağı veya lavanta yağı egzama belirtilerini hafifletebilmektedir.
Bununla birlikte yulaf lapası gibi doğal malzemelerle hazırlanan yatıştırıcılar da ciltteki kaşıntı ve kuruluğu azaltabilmektedir. Bazı kişiler ise egzama hastalığı belirtilerini hafifletmek adına probiyotik takviye ve anti- enflamatuar gıda tüketmektedir. Ancak bu tür tedaviler mutlaka uzmana danışılmalıdır ve uzman kontrolünde gerçekleştirilmelidir. Herkesin cilt yapısı ve hastalık derecesi farklı olduğundan dolayı uzmana danışmadan yapılan her şey, yan etki oluşturabilmektedir.
Egzama Hastalığı Etkileri Nasıl Önlenir?
Egzama hastalığı etkilerini yatıştırmak adına en önemli şey bol miktarda su içmektir. Su tüketimiyle birlikte cildin sürekli olarak yeteri kadar nemlendirilmesi de önemlidir. Tedavi sürecinde egzamayı kaşımamak ve kabarcıkları patlatmamak büyük bir önem taşımaktadır.
Bunun yanı sıra düzenli doktor kontrolü de egzamanın seyrini değiştirmektedir. Uzman kontrolünde gerçekleştirilen tedaviler hastalık etkilerini hafifletmektedir. Doktorun oluşturduğu tedavi planına sadık kalmak da egzamaya bağlı oluşan yaşam kalitesizliğinizi giderebilmektedir.
Egzama Bulaşıcı mı?
Egzama hastalığı kişiden kişiye bulaşmaz. Egzama hastalığı genellikle genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi ve çevreyle ilişkilendirilen bir cilt sorunudur. Bundan dolayı da egzama hastalığı olan bir kişi başka birisine egzama bulaştıramaz.
Sık Sorulan Sorular
Egzama hastalığı en sık görülen cilt rahatsızlıklarından biri olması nedeniyle bir sürü merak edileni de içerisinde barındırmaktadır. Alt tiplere ayrılan ve farklı düzeylerde görülen egzama hastalığı hakkında sık sorulan sorular şu şekildedir:
Egzama En Hızlı Nasıl Geçer?
Egzamayı en hızlı geçiren şey stresten uzak durmak, bol su tüketmek ve düzenli doktor kontrolü yaptırmaktır.
Egzama Hastalığı İlerlerse Ne Olur?
Egzama hastalığı ilerlerse ciltte büyük yara kabarcıkları, ağrılı sulu yaralar görülebilmektedir.
Egzamaya Ne İyi Gelmez?
Egzamaya kimyasal ürünlerle doğrudan temas etmek, stres ve alerjik gıdalar iyi gelmemektedir.
Egzama Hastaları Ne Yememeli?
Egzama hastaları alerji yapıcı besinlerden, yağlı gıdalardan ve işlenmiş paketli ürünlerden uzak durarak hastalıklarını kontrol altına alabilmektedir.
Egzama Hastalığı için Hangi Doktora Gidilir?
Egzama rahatsızlığı için hastanelerde gidilmesi gereken bölüm dermatoloji olmaktadır.
Sağlık Ocağı Egzamaya Bakar mı?
Hastalığın ayırt ediciliğini sağlayan sağlık ocağı doktorları uzman sevki veya etkileri yatıştırıcı ilaç tedavisini gerçekleştirebilmektedir.
Domates Egzamayı Tetikler mi?
Domates egzamaya sebep olan besinler içerisinde yer almaktadır. Domates dışında çikolata, ceviz, greyfurt, limon, soya fasulyesi gibi besinler de alerjik egzamayı tetikleyebilmektedir.