Rahim ağzı kanseri rahmin alt tarafında bulunan rahim ağzında oluştuğu için bu ismi alır. Çoğunlukla HPV virüsünden kaynaklı uzun süren enfeksiyona bağlı gelişen kanser türlerinden biridir.
Dünyada her yıl 500 bin yeni tanı konulmaktadır. Genel olarak 50 yaş üstünde ortaya çıkan bu hastalık son dönemlerde genç kadınlarda da görülmeye başlamıştır. Peki neden olur, tedavisi nedir?
Rahim Ağzı Kanseri Nedir? Evreleri Nelerdir?
Rahim alt kısmı olan serviks, vajina ile rahmi birbirine bağlamaktadır. Yani serviks, sıvıların vajina ve rahim arasında geçişine izin vermektedir. Aynı zamanda da doğum esnasında bebeğin vajinadan geçmesine ve rahmi terk etmesine yardımcı olur. Rahim ağzı kanseri yani diğer adıyla serviks kanseri evreleri şunlardır;
| Evre | Yaşananlar |
| Evre 0 | Anormal hücreler rahim ağzının iç katmanında olup karsinoma in situ diye adlandırılır. |
| Evre 1 | Sadece rahim ağzında kanser hücresi mevcuttur. Tümör boyutu ise 3 ile 4 mm arasında değişiklik göstermektedir. |
| Evre 2 A | Kanser rahim ağzının dışına ve vajenin artık üçte ikisine yayılmıştır. Ancak rahim çevresi dokulara yayılmamıştır. |
| Evre 2 B | Kanser rahim ağzı dışı, vajenin ⅔’ü ve rahim çevresi dokulara yayılmıştır. |
| Evre 3 A | Kanser vajenin alt tarafına yayılmıştır. Ancak pelvis duvarına yayılmamıştır. |
| Evre 3 B | Kanser pelvik duvara da yayılmıştır ya da böbrekleri mesaneye bağlayan tüpleri yani üriterleri tutarak idrar çıkışını engellemiştir. Ayrıca böbreklerde genişleme olmuştur. |
| Evre 4 | Kanser rahim dışında da mesane, rektum ya da vücut alanlarına yayılmıştır. |
Rahim Ağzı Kanseri Neden Olur?
Birçok kanser türünde olduğu gibi serviks kanserinde de kesin neden bilinmemektedir. Yalnızca bazı faktörler bu kanser türüne yakalanma riskini kolaylaştırır. Bunlar genel olarak şöyledir;
- Çok eşlilik
- Cinsel birlikteliğe 20 yaş öncesi başlamak
- Sigara içmek
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
- Genital organlarda bakteriyel ve viral enfeksiyon sıklığı
- Çok sayılı doğum
- Sosyoekonomik düzey düşüklüğü
- C ve A vitamini eksikliği
Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri Nelerdir 3 Önemli Belirti
Serviks kanseri belirtileri uzun süre fark edilemez. Kadın hastalıkları içinde yer alan bu sorundaki semptomları kişi kendi fark etmelidir. Bu sebeple adet dönemi döngüsü, vücuttaki değişimler, vajinal akıntıların seyri aralıklı olarak takip altında olmalıdır. Düzenli şekilde hekim kontrolü, HPV aşısı olmak, smear testi yaptırmak bu noktada etkili olacaktır. Peki en önemli üç belirti nedir?
| Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Önemli Belirtileri | |
| Cinsel İlişki Sırasında Ağrı | Serviks kanserinin en önemli belirtisidir. Doktora gitmek için yeterli bir sebeptir. |
| Döngüsel Olmayan Kanama | Cinsel ilişki sonrasında kanama yani adet değilken ya da menopoz dönemindeyken kanama olması da önemli belirtidir. Bu tür kanamalarda koku da olabilir. |
| Olağandışı Vajinal Akıntı | Normal akıntı genellikle sağlıklıdır. Ancak vajinal akıntının renginde ya da kokusunda değişiklik varsa mutlaka doktordan randevu almalısınız. |
Diğer genel belirtiler ise yine doktordan randevu alabileceğiniz önem derecesindedir. Bu semptomlar ise şöyledir;
- Adet kanama süresinde ve şiddetinde artış
- Bacak bölgesi ağrısı ve ayaklarda şişlik
- Plansız şekilde kilo kaybı
- İştahsızlık
- Karın, pelvik bölge, sırtta ağrı
- Kemik ağrısı ve kırıklık
- İdrar yaparken zorlanma
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Teşhisi
Serviks kanseri için birçok tespit etme yolu mevcuttur. Bunların başında kadın rahim ağzı kanseri testi olan smear testi gelmektedir. Detaylı olarak diğer tetkik ve testler aşağıda verilmiştir.
1 – Rahim Ağzı Kanseri Tarama Yöntemleri
Smear testi ağrısız ve basit kanser tarama yöntemlerinden biridir. Kadınların belirli düzende bu testi yaptırması kanserden korunmak için alınacak önlemlerdendir. İki şekilde yapılmaktadır. Klasik yöntemde doktor tarafından alınan akıntı cam üzerine sürülür ve sonrasında özel spreyle tespit edilip laboratuvara gönderilir. İkinci yöntem ise alınan materyal, şişedeki özel sıvıya boşaltılarak laboratuvara gönderilir.
21 yaş üstündeki cinsel yaşamı aktif olan her kadının bu testi yaptırması gerekir. Eğer aktif olan cinsel yaşam bu yaş öncesinde başlamışsa üç yıl içinde smear testi yapılmalıdır. Testler ayrıca menopoz döneminde de yapılmalıdır.
65 yaş sonrasında ise o süreye kadar en az 3 normal test varsa doktorunuz tarafından testlere son verilebilir. Peki rahim ağzı kanseri diğer tarama teknikleri nelerdir?
- 3 yılda 1 defa düzenli şekilde Pap – Smear testi
- 5 yılda 1 düzenli şekilde HPV – DNA testi
- 5 yılda 1 defa HPV – DNA ve Pap – Smear Testi
2 – Rahim Ağzı Kanseri Tanı Yöntemleri
Tarama tetkiklerinde normal olmayan bulguların saptanması üzerine, test sonucuna göre bu defa ikinci kez Pap smear testi yapılmaktadır. Ya da kolposkopi olarak bilinen cihaz ile rahim ağzı görüntülemesi yapılır. Ayrıca gerekli durumlarda doktor önerisi ile biyopsi işlemi de yapılmaktadır. Yani tanı biyopsi materyalinin patolojik incelemesi ile mümkün olmaktadır.
Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi
Rahim ağzı kanseri evresi tedavi seçiminde önemli rol oynar. Ancak, kanserin yeri, tipi, yaş, sağlık durumu, çocuk sahibi olmak isteme durumu gibi faktörler tedavi alternatiflerini etkiler. Yani tedavide birçok yol vardır. Bunlar;
1 – Sadece Kanser Olan Bölgenin Çıkarılması
Oldukça küçük boyutlu kanser hastası kişilerde koni biyopsi ile yapının çıkarılması sağlanır. Koni şeklinde çıkan rahim boynu dokusu haricinde diğer serviks bölgelerine işlem yapılmaz. Bu cerrahi uygulama özellikle ileri zamanlarda gebe kalmak isteyen ve ayrıca hastalık derecesinin uygun olduğu kişilerde yapılır.
2 – Rahim Boynunun Çıkarılması
Radikal trakelektomi ismiyle bilinen cerrahi işlemlerden biridir. Yani rahim boynunun ve bu yapıyı saran bazı dokuların çıkarılması işlemidir. Erken teşhis dönemi hastalarda yapılan bu işlemde rahime müdahale olmadığı için, ilerleyen zamanlarda kişi tekrar hamile kalabilir.
3 – Rahim Dokusu ve Rahim Boynunun Çıkarılması
Erken teşhis dönemi cerrahi işlemlerden biridir. Bu ameliyat ile hastadan rahim boynu, rahim ve vajina bir kısmı ile lenf nodları çıkarılır. Bu şekilde hastalık tamamen bitmiş olur ve tekrar hastalığa yakalanma riski ortadan kalkar. Ancak bu ameliyat sonrası hamilelik imkansız hale gelir.
4 – Rahim Ağzı Kanseri: Radyoterapi
Cerrahi işlemlere ek şekilde yüksek enerjili ışınlar ile gerçekleştirilir. Genellikle kemoterapi ile beraber özellikle ileri dereceli rahim ağzı kanseri hastaları için başvurulan yollardan biridir.
Bu tedavi yöntemi bazen hastalığın yeniden nüksetme durumlarında uygulanır.Radyoterapi sonrasında yumurtaların hasarı sebebiyle hasta menopoz dönemine girebilir.
5 – Kemoterapi
Güçlü kimyasal ilaçlar ile kanser hücrelerini yok etmeye ve ortadan kaldırmaya yönelik yöntemlerden biridir. Bu ilaçlar hastaya ya damardan ya da ağız yolu ile verilir. İlerlemiş olan rahim ağzı kanseri olgularında radyoterapi ile birlikte uygulanır.
Erken teşhis ile erken dönemde tespit edilen serviks kanseri, uygun tedavi ile 5 yıllık sağ yaşama süresi %92 civarındadır. Bu sebeple rahatsızlığa dair herhangi bir belirti anında hemen doktordan randevu almalısınız.
Sıkça Sorulan Sorular
Rahim ağzı (Serviks) kanseri ile ilgili tüm detaylar yukarıda yer alıp, merak edilen sorular için de aşağıya göz atabilirsiniz.
1 – Rahim Ağzı Kanseri Öldürür mü?
Rahim ağzı kanseri eğer ki erken evrede tespit edilebilir ve ayrıca tedavi edilebilirse iyileştirilebilir kanser türüdür. Bu sebeple düzenli jinekolojik muayene, rahim ağzı smear testleri sayesinde anormal hücre değişimlerini ve kanseri en erken dönemde yakalama şansı bulunur.
2 – Rahim Kanseri ile Rahim Ağzı Kanseri Arasındaki Fark Nedir?
Rahim ağzı kanseri ile rahim kanseri oluştukları bölgenin farklı olması yönüyle ayrılmaktadır. Rahim kanseri genellikle rahim içindeki dokuyu saran bölgede başlar iken, rahim ağzı kanseri ise rahim ağzı ile vajinayı birbirine bağlayan yer olan serviks bölgesindedir.
3 – Rahim Ağzı Kanseri Tamamen İyileşir mi?
Rahim ağzı kanseri noktasında erken tanı ile tamamıyla bu hastalıktan kurtulmak mümkündür. Rahim agzi kanseri HPV tarama testi ve Pap smear testi ile erkenden saptanabilir. Henüz kanser olmadan da erken teşhis ile tedavisi mümkün olan hastalıklardan biridir.
